පත්තිනි මෑණියෝ: පතිවත, සෞභාග්‍යය සහ සශ්‍රීකත්වය සංකේතවත් කරන දේවිය
ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ හා හින්දු බැතිමතුන් විසින් එකසේ පුදනු ලබන දේවතාවියක් ලෙස පත්තිනි මෑණියෝ හැඳින්විය හැකිය. පතිවත, සශ්‍රීකත්වය, සෞභාග්‍යය සහ රෝග පීඩා දුරු කිරීම සඳහා ඇයගේ පිහිට පතනු ලබයි. පත්තිනි දේවියගේ පුරාවෘත්තය “සිලප්පදිකාරම්” නම් දමිළ මහා කාව්‍යයෙන් ආරම්භ වන අතර, එය ඇගේ පතිවතෙහි බලය සහ දිව්‍යමය ස්වභාවය විදහා දක්වයි.
පත්තිනි මෑණියන්ගේ කතාව
පත්තිනි මෑණියෝ යනු කොළඹ නගරයේ සිටි කන්නගී නම් ස්ත්‍රියකි. ඇය කෝවලන් නම් වෙළෙන්දෙකුගේ බිරිඳ වූවාය. ඔවුන්ගේ ජීවිතය සතුටින් ගෙවී ගියද, එක් දිනක් කෝවලන් මාධවී නම් නළඟනකගේ මනමාලකම් වලට හසු වී ඇය සමඟ දිගු කලක් ජීවත් විය. එම කාලය තුළ ඔහු තමන්ගේ මුළු වස්තුවම විනාශ කරගත්තේය. සියල්ල අහිමි වූ පසු කෝවලන් නැවත කන්නගී වෙත පැමිණියේය. කන්නගී කිසිදු පැකිලීමකින් තොරව තම ස්වාමිපුරුෂයාට සමාව දුන්නාය.
දිළිඳු තත්ත්වයට පත් වූ කෝවලන් සහ කන්නගී, ජීවිතය නැවත ආරම්භ කිරීම සඳහා මදුරෙයි නගරයට සංක්‍රමණය වූහ. කන්නගී ඇගේ සතු වටිනාකම තිබූ එකම දෙය වූ ඇගේ එක් පා සලඹක් කෝවලන්ට ලබා දුන්නේය. කෝවලන් එය විකිණීමට නගරයට ගිය අතර, එවකට මදුරෙයි රාජධානිය පාලනය කළ පාණ්ඩ්‍ය රජතුමා විසින් රාජකීය ස්ත්‍රීන්ට අයත් වූ තවත් පා සලඹක් සොරකම් කර තිබූ බැවින් සොරෙකු ලෙස වරදවා හඳුනාගෙන මරණ දණ්ඩනයට ලක් විය.
මෙම අසාධාරණය පිළිබඳව දැනගත් කන්නගී, දරුණු කෝපයකින් හා ශෝකයකින් පිරී, පාණ්ඩ්‍ය රජු හමුවට ගොස් තම ස්වාමිපුරුෂයා නිර්දෝෂී බවට සාක්ෂි දැරුවාය. ඇය තම අතේ තිබූ දෙවන පා සලඹ බිමට විසි කළ අතර, එය රන් කැටවලින් පිරී තිබූ බව පෙනී ගිය අතර, සොරකම් කරන ලද පා සලඹ මැණික් කැටවලින් පිරී තිබුණි. තම වරද වටහාගත් රජතුමා කම්පනයට පත් වී මරණයට පත් විය.
කෝපයෙන් හා ශෝකයෙන් පිරි කන්නගී, තම පතිවතෙහි බලයෙන් මදුරෙයි නගරය ගිනි ගෙන විනාශ කරන ලෙස ශාප කළාය. ඇගේ ශාපය සැබෑ වූ අතර, නගරය ගිනිබත් විය. ඉන් පසු කන්නගී හිමාල කඳුකරයට ගිය බවත්, එහිදී ඇය දේවත්වයට පත් වූ බවත් විශ්වාස කෙරේ. මෙලෙස දේවත්වයට පත් වූ කන්නගී, පත්තිනි මෑණියෝ ලෙසින් හඳුන්වනු ලබයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ පත්තිනි වන්දනාව
පත්තිනි වන්දනාව ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව විවිධ ජනප්‍රවාද ඇත. එක කතාවකට අනුව, පළමුවන ගජබා රජතුමා දකුණු ඉන්දියාවට ගොස් පත්තිනි දේවියගේ සලඹ මෙරටට රැගෙන ආ බව කියවේ. තවත් ජනප්‍රවාදයකට අනුව, මෙම වන්දනාව මින් පෙර සිටම ලංකාවේ පැවතී ඇත. පත්තිනි දේවිය සශ්‍රීකත්වයේ සහ පතිවතෙහි සංකේතයක් ලෙස සැලකෙන බැවින්, ගැබිණි මවුවරුන් සහ දරුවන් ලැබීමට බලාපොරොත්තු වන අය ඇයගේ ආශිර්වාදය පතති.
විවිධ ආගමික විශ්වාසයන්
- බෞද්ධ විශ්වාස: බෞද්ධයන්ට අනුව, පත්තිනි දේවිය යනු ථෙරවාද බුදු දහම ආරක්ෂා කිරීමට භාර වූ දෙවිවරුන් අතුරින් කෙනෙකි. ඇය බුදු දහමේ ආරක්ෂකයා ලෙසද සැලකේ.
- හින්දු විශ්වාස: හින්දු භක්තිකයන්ට අනුව, පත්තිනි දේවිය යනු ශක්ති දේවතාවියගේ එක් ස්වරූපයකි. ඇය දරුණු කෝපයෙන් යුක්ත වුවද, තම බැතිමතුන් ආරක්ෂා කරන සහ සශ්‍රීකත්වය ලබා දෙන දේවියක් ලෙස සැලකේ.
ප්‍රධාන පත්තිනි දේවාල සහ වතාවත්
ශ්‍රී ලංකාවේ පත්තිනි දේවිය වෙනුවෙන් කැප කරන ලද ප්‍රධාන දේවාල කිහිපයක් ඇත. ඒවා අතරින් වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ:
- නාවගමුව පත්තිනි දේවාලය: කොළඹට නුදුරින් පිහිටි මෙම දේවාලය පත්තිනි මෑණියන්ගේ ප්‍රධාන පුදබිම ලෙස සැලකේ.
- හල්පේ පත්තිනි දේවාලය: ගම්පොළ පිහිටි මෙම දේවාලයද බැතිමතුන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය ය.
මෙම දේවාලවල වාර්ෂිකව ගිනි කෙළි පූජාව, පැන් කෙළි පූජාව සහ කිරි අම්මා දාන වැනි විවිධ පූජාවන් පවත්වනු ලැබේ. මෙම පූජාවන් මගින් රෝග පීඩා දුරු කර සාමය සහ සෞභාග්‍යය උදා කරන බව විශ්වාස කෙරේ. විශේෂයෙන් “පැන් කෙළි” වතාවත මගින් නියඟය දුරු කර වැසි ලබා දෙන බවට විශ්වාසයක් ඇත.
පත්තිනි වන්දනාවේ වැදගත්කම
පත්තිනි මෑණියන්ගේ කතාව සදාචාරය, පතිවත සහ යුක්තිය පසිඳලීමේ වැදගත්කම පෙන්වා දෙයි. ඇයගේ පුරාවෘත්තය තුළින් ස්වාමිපුරුෂයාට තමාව අත්හැර ගියද, ඔහු වෙනුවෙන් තම ජීවිතයම කැප කළ කාන්තාවකගේ ශක්තිය විදහා දක්වයි. අදටත්, ඇය ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රබලම දේවතාවියක් ලෙස ගෞරවයට පාත්‍ර වන්නේ ඒ නිසාය. පත්තිනි මෑණියන්ගේ පිහිට පතා යන ඕනෑම කෙනෙකුට ඇයගේ ආශිර්වාදය ලැබෙන බවට විශ්වාසයක් පවතී.
